به گزارش تمدن کرمانشاه ،عربستان سعودی در سایه کارنامه سیاه حقوق بشری خود همواره راهکارها و ابزارهای مختلفی برای بهبود چهره اش در سراسر جهان دارد و لابیهای سعودی به ویژه در آمریکا و کشورهای اروپایی مسئول انجام این ماموریت هستند. در اغلب موارد سرمایهگذاریهایی که ریاض در صنعتهای مختلف مانند ورزش، بازیهای ویدئویی، پروژههای رفاهی و تفریحی، تاسیس شبکههای بزرگ رسانهای و اجتماعی و ... انجام میدهد در همین چارچوب قرار میگیرد.
در این بین رسانهها، بزرگترین ابزار تبلیغاتی عربستان برای سرپوش گذاشتن بر اقدامات ناقض حقوق بشری این کشور محسوب میگردند. این روند به ویژه بعد از روی کار آمدن محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی در سال 2017 تشدید شد و علاوه بر غولهای رسانهای بزرگی که توسط بن سلمان در منطقه و دیگر کشورهای جهان راهاندازی شده، بسیاری از فعالیتهای رسانهای عربستان به شکل محرمانه و اغلب از طریق نفوذ در شبکههای اجتماعی انجام میگیرد.
در همین راستا در جولای 2017 یک سرمایهگذار برجسته سعودی به نام «سلطان محمد ابوالجدیل»25 تا 50 درصد سهام شرکت «دیجیتال نیوز آند مدیا» را که ادارهکننده روزنامه انگلیسی ایندیپندنت است خرید. در آن زمان منابغ غربی نگران بودند که این سرمایهگذار سعودی بخواهد خط تحریریه روزنامه مذکور را تحت تاثیر قرار دهد که البته این نگرانی به جا بود و در 19 جولای 2018 ایندیپندنت با یک گروه رسانهای وابسته به خاندان پادشاهی عربستان قرارداد همکاری امضا کرد.
در چارچوب این همکاری، از ابتدای سال 2019 ایندیپندنت 4 وبسایت به زبانهای فارسی و عربی و اردو و ترکی راهاندازی کرد. همه محتوای این پلتفرمها توسط روزنامهنگاران گروه تحقیقات و بازاریابی عربستان که در لندن، اسلام آباد، استانبول و نیویورک مستقر است تولید میشود.
ایندیپندنت پیشتر قول داده بود که در تولید محتوا همه استانداردهای جهانی را رعایت کند اما منتقدان نظام سعودی درباره تبدیل شدن این رسانه به تریبون رژیم عربستان و انجام تبلیغات برای آن ابراز نگرانی میکنند. البته ایندیپندنت اولین رسانه بزرگی نیست که با گروه تحقیقات و بازاریابی عربستان قرارداد میبندد. در سال 2017 خبرگزاری بلومبرگ نیز به این گروه سعودی ملحق شده و اعلام کرد که این اقدام به عنوان گامی منطقی برای کمک به عربستان در راستای چشمانداز 2030 این کشور است.
جاستین اسمیث، مدیر اجرایی گروه رسانهای بلومبرگ در این زمینه اعلام کرد:تحولاتی که رهبری عربستان در صدد اجرای آن برآمده، یک داستان هیجانانگیز بوده و بلومبرگ مایل است یک نقش مستقل و بیطرفانه در ارائه اطلاعات از منطقه ایفا کند. بلومبرگ اصولی مشابه با سیاستگذاران چشمانداز 2030 در عربستان دارد، از جمله اعتقاد به قدرت بازارهای آزاد و پیشرفت و مدرنیتهسازی و ...
ماده 6 قانون جرایم رایانهای در عربستان

راهنمای حقوقی مسائل و چالشهای واقعی سازمانها از دیدگاه مدیران
درحالی که عربستان یک سرویس نظارتی پیشرفته در رسانهها و شبکههای اجتماعی داشته و همه فعالیتهای کاربران را با جزئیات زیر نظر دارد، این کشور در سپتامبر 2018 قانونی را تصویب کرد که «طنز آنلاین» را جرم میداند و هر فعالیتی در این زمینه تا 5 سال زندان و 800 هزار دلار جریمه دارد. منظور از طنز آنلاین، تولید هرگونه محتوای طنز در شبکههای اجتماعی است که مستقیم یا غیرمستقیم از سیاستهای نظام سعودی انتقاد کند.
«حسن منهاج» مجری سعودی در یکی از برنامههای خود، اقدامات بن سلمان و هرکسی که با او معامله داشته باشد را محکوم کرده و گفت: افرادی در عربستان هستند که برای اصلاحات واقعی تلاش میکنند اما بن سلمان یکی از آنها نیست و قتل روزنامهنگار واشنگتن پست (جمال خاشقجی) این را ثابت میکند. بعد از آن مقامات سعودی دیگر اجازه پخش این برنامه را ندادند و منهاج در گفتگو با سایت آتلانتیک اعلام کرد به شدت نگران پیامدهای انتقاد خود از بن سلمان بوده و اکنون او و خانوادهاش در ترس زندگی میکنند.
بعد از رسواییهای مختلف عربستان مانند جنگ یمن، قتل خاشقجی، معاملات تسلیحاتی بزرگ با آمریکا و اروپا، تلاش برای عادیسازی با رژیم صهیونیستی و ... سعودیها احساس کردند که نیاز به یک لابی رسانهای قدرتمند برای بهبود چهره خود در سراسر جهان دارند. در سایه سابقه سیاهی که عربستان طی این سالها از خود به جا گذاشته بود، شرکتهای لابیگری و روابط عمومی هرگونه قرارداد با این کشور را به منزله خودکشی میدانستند. اما ریاض نهایتا با بودجه مالی هنگفت موفق شد شرکت روابط عمومی «پیرسون مارستیلر» را جذب کند و این شرکت 2 تبلیع رسانهای برای عربستان انجام داد اما قرارداد بین آنها بعد از 2 ماه فسخ شد. در این بین شرکت«کورفیز» یکی از بزرگترین لابیهای رسانهای است که از دو دهه گذشته تبلیغاتی در راستای ترویج نقش عربستان در «مبارزه با تروریسم» انجام میدهد. این شرکت همچنین مسئول مصاحبه با مقامات سعودی و تبلیغات برای آنهاست.
عربستان از سال 2001 تا 2010 به شرکت مذکور 75 میلیون و 944 هزار دلار پرداخت کرد. اما اولویتهای عربستان با وقوع تحولات جهان عربی در سال 2011 متفاوت شد و شرکت مذکور مامور ارائه خدمات به معارضان سوریه شد. در سال 2013 که عربستان از کودتای مصر حمایت میکرد شرکت کورفیز مسئول ارائه خدمات به معارضان مصری شد و هزینههای آن را ریاض پرداخت میکرد.
به همین ترتیب شرکت مذکور بعد از جنگ عربستان در یمن نیز مسئول انجام تبلیغاتی برای توجیه جنایتهای ریاض در این کشور بود. حتی با وجود فشارهای فراوانی که بعد از جنایت قتل خاشقجی، به این شرکت برای قطع همکاری با عربستان وارد شد اما این شرکت آمریکایی در سایه بودجه هنگفتی که از سعودیها دریافت میکرد همکاری خود را با آنها ادامه داد.
این شرکت از زمان ترور خاشقجی یعنی اکتبر 2018 تا ژانویه 2019، 18 میلیون و 814 هزار دلار از عربستان دریافت کرد؛ یعنی سه برابر مبلغی که در سالهای قبل از این کشور می گرفت. بر اساس اسناد وزارت دادگستری آمریکا، از سال 2011 تاکنون عربستان بالغ بر 40 میلیون و 397 هزار دلار به این شکرت آمریکایی پرداخت کرده است.